Γιάννης Βέλλης: Η ποίηση είναι μια βιωματική κατάσταση, κινείται ως παράλληλη πραγματικότητα στη ζωή μου.

Ο Γιάννης Βέλλης γεννήθηκε στις Φιλιάτες Θεσπρωτίας το 1967. Ζει και εργάζεται στη Νέα Ιωνία Αττικής. Σπούδασε Διοίκηση Επιχειρήσεων στη Σχολή Διοίκησης & Οικονομίας στο Τ.Ε.Ι. Αθήνας και ασχολείται με την Δημοσιογραφία, την φωτογραφία, την συγγραφή, την έκδοση, την διδασκαλία, ενώ τα τελευταία είκοσι και πλέον χρόνια ασχολείται ενεργά με την πολιτική, την τοπική αυτοδιοίκηση και τον πολιτισμό. Μέλος της Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών. Για το έργο του και την πολύπλευρη δράση του έχει τιμηθεί κατ ΄ επανάληψη από διάφορους φορείς και οργανώσεις. Στην προσωπική συνέντευξη που μας παραχώρησε, μιλά για την ποίηση, τον θεό, την Δημοκρατία και ανοίγει την ψυχή του πάνω σε αυτά τα θέματα που λίγο- πολύ αφορούν όλους μας . Πολυγραφότατος , αφήνεται στον έρωτα των στίχων και ακολουθεί πιστά την ποίηση στα απόμακρα μονοπάτια της. Στέκεται απέναντι μας με τον δικό του ιδιαίτερο τρόπο καθώς και ο ίδιος λέει: Όταν φυσάει ο άνεμος, ο καθένας μας τον αντιμετωπίζει διαφορετικά...

Κύριε Βέλλη ξεκινώντας θα ήθελα να τονίσω, πως διαβάζοντας την ποίησή σας, διαπιστώνω στο τεχνικό μέρος τουλάχιστον, πως επιλέγετε την παρουσίασή της με ένα διαφορετικό τρόπο. Ουσιαστικά οι στίχοι σας, γράφονται ως πεζό κείμενο, αλλά ο διαχωρισμός τους σαφώς και παραπέμπει σε ποίημα. Η πρακτική αυτή πως προέκυψε;

Η ποίηση, κατά τη γνώμη μου, είναι ένα συναισθηματικό ξέσπασμα που χρησιμοποιεί -περιληπτικά- τις λέξεις, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, ώστε να περιγραφεί σωστά. Ίσως ο τρόπος γραφής μου εξαρτάται από αυτή την "αντιμετώπιση" και αποδίδει καλύτερα το όποιο συναίσθημα θέλω να εκφράσω σε συγκεκριμένη στιγμή. Δεν προσπαθώ να ταυτιστώ με κάποια "σχολή ποίησης", ούτε με κάποιον τρόπο γραφής άλλου ποιητή/ ποιήτριας, παλαιότερου ή σύγχρονου. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν διαβάζω ποίηση άλλων, το αντίθετο μάλιστα λατρεύω την ποίηση σε όλες τις μορφές γραφής της, αρκεί να δίνουν το συναίσθημα και να μη πνίγονται σε φτηνό μιμητισμό ή επιφανειακό τρόπο χρήσης ενός πλούσιου λεξιλογίου.

Από πού αντλείται την έμπνευσή σας;

Από τα σημαντικά ή και ασήμαντα πράγματα που κινούνται, με οποιοδήποτε τρόπο, δίπλα μου. Έρωτες, πολιτικές καταστάσεις, βιώματα, μεταφυσική, συγκρούσεις. Εκείνο που με κάνει να νιώθω όμορφα μετά από το ποίημα είναι ο τρόπος που προσέγγισα κάτι, παρά αυτό το κάτι... Η χρήση νέων τρόπων γραφής πάνω στο ίδιο το θέμα που σε τράβηξε για κάποιο λόγο κοντά του είναι κάτι μαγικό για εμένα.

 Είστε ποιητής, συγγραφέας. Αν ρωτήσω από πότε αρχίσατε να γράφετε ποίηση πιθανόν να λάβουμε την ίδια απάντηση που λένε όλοι: από πολύ μικρή ηλικία, ή όχι; Τι ήταν αυτό που σας ώθησε στην ενασχόλησή σας με την ποίηση;

Ξεκίνησα να γράφω ποίηση μετά την τρίτη δημοτικού. Έγραφα ποίηση και την ένιωθα ταυτόχρονα. Στην πέμπτη και έκτη δημοτικού αυτά δημοσιεύονταν σε σχολική εφημερίδα, στο Καναλάκι Πρέβεζας. Στην Πρέβεζα που ζούσα τότε, τα περισσότερα παιδιά είχαμε μια αγάπη για τον Κώστα Καρυωτάκη, την ποίησή του. Αυτός ήταν η αιτία, όπως κι ο Λουντέμης με την μελαγχολία του στα πεζά του κείμενα. Δύο δυνατά ερεθίσματα για να στραφείς στην ποίηση και τη λογοτεχνία γενικότερα.

Διαβάζοντας σας στο διαδίκτυο, διαπιστώνω πως άλλοτε αναφέρεστε σε θέματα της καθημερινότητας και άλλοτε με ιδιαίτερα εύστοχο και όμορφο τρόπο, πάνω στον έρωτα και τις ανθρώπινες σχέσεις. Αλήθεια, ολοκληρώνεται έτσι ο κύκλος ενός ποιητή; Να γράφει δηλαδή για όλα όσα τον ερεθίζουν, για όλα όσα του προκαλούν εντύπωση, για όλα όσα πιθανόν να ζητά δικαίωση;

Όταν φυσάει ο άνεμος, ο καθένας μας τον αντιμετωπίζει διαφορετικά. Για συγκεκριμένο λόγο ο άνεμος κινείται έτσι, υπάρχει μια αιτία. Η αιτία του ανέμου, δεν έχει την ίδια αποδοχή ή αντιμετώπιση από τον καθένα μας ή από καθετί ... Αυτό δεν σημαίνει ότι ο άνεμος δεν πραγματοποιεί τον σκοπό του ή από την άλλη ότι η επαφή μαζί του δεν προσφέρει και άλλα πράγματα που δεν τα επιδιώκει ο ίδιος ή δεν τα φαντάζεται. Όλη αυτή η διαδικασία θα μπορούσε να δώσει τον ρόλο του ποιητή και του αναγνώστη της ποίησής του.

Ο έρωτας και ο ρόλος του στην ποίησή σας νομίζω είναι ιδιαίτερα αισθητός. Στη ζωή σας; Ο ποιητής αποτυπώνει την ζωή του σε στίχους όπως και το περιβάλλον του;

Η φύση του ποιητή μπορεί να είναι βαθιά ερωτική, κάτι που διακρίνεται στην ποίησή του. Δεν είναι απαραίτητο να συνδυάζεται με κάποιο μέρος της, συγκεκριμένο. Σίγουρα, ναι. Ο ποιητής αποτυπώνει τη ζωή του και το περιβάλλον του σε στίχους. Αυτό δεν σημαίνει ότι καθετί που του προκαλεί ερέθισμα να γράψει ποίηση είναι απαραίτητα δικό του βίωμα, αλλά ότι τον "σοκάρει" συναισθηματικά και θέλει να το εκφράσει ποιητικά, σε συγκεκριμένη στιγμή.

Ο ποιητής πρέπει να γράφει μόνο όταν έχει κάτι να πει ή μπορεί να μιλά μέσω και της σιωπής του; Η ζωή του πρέπει να είναι πρότυπο; Το ρωτώ αυτό διότι η ζωή των ποιητών, αν και κινούνται σε άλλες πνευματικές σφαίρες, δεν διαφέρει από των απλών ανθρώπων (Αυτοκτονίες, καταραμένοι ποιητές, θρησκόληπτοι,...).

Ο ποιητής γράφει όταν νιώθει την ανάγκη να το κάνει, περισσότερο για τον εαυτό του. Η ποίηση -θεωρώ- ότι είναι η εξωτερίκευση συναισθημάτων, άρα δεν είναι σωστό να γράφεται για καθορισμένα "πρέπει", ούτε να σιωπά για τον ίδιο λόγο. Ο ποιητής/ ποιήτρια είναι αναγκαίο να έχει το στοιχείο της πνευματικότητας, αλλιώς είναι ρηχός, ψεύτικος, αλαζόνας, εγωπαθής και τόσα άλλα. Δυστυχώς στην εποχή μας βαπτίζονται ή συμμετέχουν σε διάφορους κύκλους ποιητές/ ποιήτριες με αυτά τα χαρακτηριστικά και την ποίηση ως μέσο ενσωμάτωσης σε μια ομάδα...

Είστε πολυγραφότατος, αν συμπεράνω από τα 200 και πλέον ποιήματά σας που έχω αναρτήσει στο Ιστολόγιό μου. Παρ ΄ όλα αυτά έχω την αίσθηση (εάν κάνω λάθος διορθώστε με) ότι εκτός από συμμετοχή σε συλλογική έκδοση δεν έχω διαπιστώσει την έκδοση κάποιας ποιητικής συλλογής. Είναι συνειδητή επιλογή ή όχι;

Σωστά διαπιστώνετε ότι είμαι πολυγραφότατος, ιδίως τα τελευταία δέκα χρόνια. Ποιήματά μου έχουν δημοσιευθεί σε εφημερίδες και περιοδικά. Συμμετείχα τα τελευταία τρία χρόνια στο "ΠΟΙΗΤΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ" των εκδόσεων "ΙΩΛΚΟΣ",  μια σημαντική έκδοση με την σημαντική επιμέλεια του ποιητή Γιάννη Κορίδη. Έχω εκδώσει δύο ποιητικές συλλογές τα "ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑ" και τα "ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ". Σύντομα θα κυκλοφορήσει και νέα έκδοση. Αναγκαία η έκδοση ποιητικών συλλογών για τους ποιητές, ώστε θεματικά να δουν και να κρατήσουν το έργο τους αναγνώστες και μελετητές.

Υπάρχει κάποιο δημοσιευμένο ποίημα σας που θα θέλατε να αποκηρύξετε;

Υπάρχουν ποιήματα μου που μου αρέσουν περισσότερο και άλλα λιγότερο. Αλλά για να γραφούν υπήρχε αίτιο και συναίσθημα. Όλα είναι δημιουργήματα, παιδιά μου. Δεν έχω αποκηρύξει ποτέ κανένα.  Δεν πιστεύω ότι ο ποιητής αποκηρύττει το έργο του, μπορεί όμως να μη το δημοσιοποιεί σε συγκεκριμένη στιγμή.

Όταν γράφετε, γράφετε για εσάς μόνο ή ελπίζετε στην αποδοχή σας από το κοινό. Στοχεύετε στους καλούς αναγνώστες; Ή σε όλους όσους αγαπούν την ποίηση;

Γράφω για τον εαυτό μου, όπως εξελίσσεται σε όλη τη διάρκεια της ζωής μου, τα σκιρτήματα που προκαλεί η επαφή μου με την κοινωνία, το περιβάλλον, τη μεταφυσική, τον έρωτα, τη δράση και αντίδραση σε πράγματα που θεωρούνται δεδομένα, την επαφή μου με τις τέχνες και τα γράμματα γενικότερα.  Για τους τρίτους αυτό μεταδίδεται ανάλογα με τα κέντρα ευαισθησίας που έχει ο καθένας, την ωριμότητα, την πολιτική του στάση, την πίστη ή την απιστία του. Θέλω να πιστεύω ότι η ποίησή μου θα συνεχίζει να επηρεάζει τη ζωή μου όπως και σήμερα και ίσως σε τρίτους να δίνει την ίδια χαρά ή προβληματισμός με την ανάγνωσή της.

Ασχολείστε και με την δημοσιογραφία; Σίγουρα μπορούν να συνδυαστούν και τα δύο. Η ποίηση μπορεί να είναι επάγγελμα; Μπορεί κάποιος να ζήσει μόνο με την ποίηση; Ή στην εποχή μας, τούτη η εκδοχή είναι νεκρό σημείο;

Η ποίηση δεν μπορεί να είναι ποτέ επάγγελμα. Γιατί τότε δεν είναι ποίηση. Ζούμε εμείς οι ποιητές με την ποίηση, το όφελός μας είναι η ύπαρξή της στη ζωή μας, τίποτα άλλο. Δεν είναι πηγή οικονομικών εσόδων.

Οι ποιητές κατά καιρούς έχουν κατηγορηθεί ότι ζούνε στον δικό τους κόσμο. Αποκομμένοι από την σκληρή πραγματικότητα που βιώνουν οι περισσότεροι δεν μπορούν να ορθώσουν πειστικό λόγο. Παρ ΄ όλα αυτά η ποίηση είναι αυτή που ξεσηκώνει τα πλήθη ειδικά όταν μελοποιείται. Τελικά τι είναι αλήθεια; Ποια η άποψή σας;

Δεν έχει ανατεθεί σε καμία φάση της ιστορίας και σε καμιά πλευρά του κόσμου ο ρόλος αυτός στους ποιητές, να εκφράσουν και ορθώσουν πειστικό λόγο. Άνθρωποι είναι όπως όλοι μας. Όμως η δύναμη του συναισθήματος που μετέφεραν μέσα από τα κείμενα τους, σε συγκυριακές καταστάσεις, βοήθησε και έγινε οδηγός σε πολλούς ανθρώπους και μέσα από τη μελοποίησή της. Ας ελπίσουμε ότι θα βρούμε τέτοια ποίηση όταν χρειαστεί.

Ζούμε σε μια δημοκρατική χώρα. Πόσο δημοκρατική όμως; Υπάρχουν πάντα περιθώρια βελτίωσης της δημοκρατίας;

Η δημοκρατία εξελίσσεται ανάλογα με τους ανθρώπους που διαθέτει, με την παιδεία τους. Αν βελτιωνόμαστε σε ατομικό επίπεδο, παράλληλα βοηθάμε και τη βελτίωση του συλλογικού με την παρουσία και δράση μας, άρα και της δημοκρατίας μας. Δεν είναι κενό γράμμα η δημοκρατία ή απλά ένα σύστημα κανόνων που ακολουθούμε στα στενά πλαίσια ενός κράτους ή μιας ευρύτερης κοινότητας κρατών.

Ο ποιητής μπορεί να μην είναι δημοκράτης; Πρέπει να μπαίνουν φραγμοί στην έκφραση και στην ελευθερία του λόγου;

Ο ποιητής είναι άνθρωπος. Αν έχει τα χαρακτηριστικά της πνευματικότητας και ευαισθησίας που ανέφερα σίγουρα θα είναι δημοκράτης. Δεν γίνεται αλλιώς. Δεν είμαι υπέρ των φραγμών στην ελευθερία του λόγου. Αν μας αρέσει κάτι το επικροτούμε και το επιλέγουμε, αν όχι αδιαφορούμε ή το κρίνουμε, δεν το απαγορεύουμε.

Σήμερα ένα μεγάλο ποσοστό Ελλήνων γράφουν ποίηση. Αυτό είναι αποδεκτό, η μπορεί να αποτελέσει πληγή, υποβάθμιση για την ίδια την ποίηση;

Ο καθένας που μπορεί να εκφραστεί μέσα από την ποίηση να το κάνει. Όφελος θα έχει. Δεν έχει φράχτη και απαγορεύσεις η ποίηση. Η ποίηση όμως με τα ιδιαίτερα ποιοτικά χαρακτηριστικά και την μακροβιότητα ξεχωρίζει, όπως γινόταν σε όλες τις εποχές. Αυτή μέσα από τη διαχρονικότητα και τα μηνύματά της θα εμπλουτίσει τον πολιτισμό μας και τα γράμματα.

Πως βλέπετε την εξέλιξη της ποίησης στην Ελλάδα. Υπάρχει μέλλον;

Καλοί ποιητές/ ποιήτριες υπήρχαν πάντα στην Ελλάδα. Έτσι και σήμερα υπάρχουν αρκετοί. Ας τους ανακαλύψουμε και ας σταθούμε στο έργο τους προσεκτικά, σίγουρα θα κερδίσουμε κάτι. Είναι λάθος να ανησυχούμε ότι εμφανίστηκαν πολλά άτομα που γράφουν ποίηση, ακόμα και κακή ή μέτρια. Αυτό δεν επηρεάζει το καλό, αλλά το κάνει να ξεχωρίζει ευκολότερα.

Τι σημαίνει Θεός για σας; Πιστεύετε;

Θεός είναι ο δημιουργός του σύμπαντος και του ανθρώπου. Δημιούργησε τις ισορροπίες μέσα στις οποίες κινούμαστε, αναπτυσσόμαστε, οδηγούμαστε στην εξέλιξη. Πιστεύω στην ύπαρξή του, όχι ως αδύναμος απέναντι στον δυνατό αλλά ως ρεαλιστής. Δεν πιστεύω ότι η γη ή το σύμπαν δημιουργήθηκε από το μηδέν, αλλά από μια μεγαλύτερη δύναμη που είχε συγκρότηση και σοφία να το κάνει έτσι. Παράλληλα σέβομαι όσους έχουν διαφορετική γνώμη πάνω σ' αυτό, χωρίς να με επηρεάζει η θέση τους.

Ποιους ποιητές διαβάζετε; Ποιος είναι ο αγαπημένος σας ποιητής;

Αυτός που με επηρέασε στο ξεκίνημά μου ήταν ο Κώστας Καρυωτάκης, σημαντικός ποιητής. Ακολούθησαν όλοι οι μεγάλοι ποιητές - Έλληνες και ξένοι- πέρασαν πολλαπλές αναγνώσεις και σε μέρος του έργου τους ένιωσα κοντά. Μου αρέσουν αρκετά οι: Λειβαδίτης, Σινόπουλος, Αναγνωστάκης, Ρουμελιωτάκης, Στεριάδης, Ρίτσος, Σεφέρης, Καβάφης, Βαρβιτσιώτης, Γκανάς,  Ελύτης, Σεφέρης, Καρούζος, Γώγου, Κορίδης, Ξηρός. Συγκινούμαι εξίσου με τον στίχο ενός άγνωστου ποιητή ή ποιήτριας. Η μαγεία της ποίησης είναι η ίδια και ως ποιητή και ως αναγνώστη.

Και τελικά για εσάς (κάτι που ρωτώ σε όλους) τι είναι ποίηση;

Η ποίηση είναι μια βιωματική κατάσταση, κινείται ως παράλληλη πραγματικότητα στη ζωή μου. Αν την αφήσω θεωρώ ότι θα έχω ένα μεγάλο κενό, δυσαναπλήρωτο. Γι' αυτό προσπαθώ να είμαι συνεπής στις ανάγκες μου σε αυτή, σε τακτική βάση. Νομίζω ότι πολλοί ποιητές και ποιήτριες βιώνουν την ίδια κατάσταση, ότι δεν αποτελώ κάποια εξαίρεση.  Ποίηση, κατά τη γνώμη μου, είναι ένα συναισθηματικό ξέσπασμα που χρησιμοποιεί -περιληπτικά- τις λέξεις, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, ώστε να περιγραφεί σωστά. Η καθαρότητά της, εξαρτάται από την αγνότητα των συναισθημάτων με την οποία την προσεγγίζουμε κάθε φορά.

Τον ευχαριστούμε θερμά για την παραχώρηση της συνέντευξής του

Δημήτριος Γκόγκας