Ο Νικήτας Ράντος (άλλα ψευδώνυμα Nicolas Calas και Μ.Σπιέρος) γεννήθηκε Νίκος Καλαμάρης στη Λωζάνη. Σε βρεφική ηλικία εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στην Αθήνα, όπου έζησε ως το 1934 και σπούδασε στη νομική σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του ήταν μέλος της Φοιτητικής Συντροφιάς, όπου γνωρίστηκε με τον Γιώργο Θεοτοκά και τον Ηλία Τσιριμώκο και άλλα μέλη του Εκπαιδευτικού Ομίλου, στα χνάρια του Δημήτρη Γληνού. Στη συνέχεια μοίρασε τη ζωή του ανάμεσα στην Αθήνα και το Παρίσι (από το 1937 και για δύο χρόνια έμεινε μόνιμα στη γαλλική πρωτεύουσα) και από το 1939 και για ένα χρόνο έμεινε στη Λισσαβόνα. Στο Παρίσι ήρθε σε επαφή με τα τότε πρωτοποριακά καλλιτεχνικά ρεύματα, ιδιαίτερα με το σουρεαλισμό. Το 1942 εγκαταστάθηκε στη Νέα Υόρκη. Κατά τη διάρκεια του δεύτερου παγκοσμίου πολέμου υπηρέτησε εθελοντικά στο Office of war information και το 1945 πήρε την αμερικανική υπηκοότητα. Εργάστηκε στο Πανεπιστήμιο Columbia, ως συνεργάτης στο πρόγραμμα Research in Contemporary Cultures και στο Πανεπιστήμιο Fairleigh Dickinson του New Jersey, όπου κατείχε τη θέση του associate professor of Art. Στην Ελλάδα επέστρεψε για λίγο στη δεκαετία του 1960, οπότε συνεργάστηκε με το περιοδικό Πάλι, έφυγε και επέστρεψε μετά τη μεταπολίτευση του 1974. Κατά τη διάρκεια της δεύτερης αυτής επίσκεψής του έδωσε διαλέξεις και συνεργάστηκε με τα περιοδικά Χνάρι και Σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα, με τα οποία συνεργαζόταν ο φίλος του Μιχάλης Ράπτης (Pablo). Λίγο αργότερα επέστρεψε στις Η.Π.Α., όπου παρέμεινε ως το θάνατό του. Στα γράμματα πρωτοεμφανίστηκε το 1929 με δημοσιεύσεις άρθρων στα περιοδικά Φοιτητική Συντροφιά, Νουμάς και Πειθαρχία. Το 1932 εξέδωσε την πρώτη ποιητική συλλογή που είχε τίτλο Ποιήματα. Ενδεικτικές των επιρροών του από τα ρεύματα του γερμανικού εξπρεσιονισμού, του ρωσικού φουτουρισμού και του υπερρεαλισμού είναι οι ποιητικές πλακέτες Ποιητικά Τετράδια που κυκλοφόρησε το 1936. Μαζί με τον Τάκη Παπατσώνη ο Ράντος υπήρξε πρώτος μεταφραστής του Τόμας Έλιοτ στα ελληνικά. Ο θεωρητικός προβληματισμός του Ράντου ξεκίνησε από το χώρο του ορθόδοξου μαρξισμού για να οδηγηθεί σταδιακά σε μια εκλεκτικότερη θεώρηση του σοσιαλισμού με επιρροές από τη θεωρία της ψυχανάλυσης του Freud. Αντιπροσωπευτικό του στοχασμού του είναι το δοκίμιο Foyers d’ incendie, εκδομένο στο Παρίσι το 1938. Εδώ πρωτοχρησιμοποίησε το ψευδώνυμο Nicolas Calas, με το οποίο συνεργάστηκε με τα έντυπα View, Possibilities, Tiger’s eye, Art News, Art International, Arts Magazine, Art in America, Art Forum, XX Siecle, Colloquio και άλλα. Τιμήθηκε με το Α΄ Κρατικό Βραβείο ποίησης (1977 για τη συλλογή Οδός Νικήτα Ράντου).
εργογραφία
• Ποιήματα. Αθήνα, Πυρσός, 1932 (με το ψευδώνυμο Ράντος).
• Τετράδιο Α΄ (πλακέτα). Αθήνα, 1933 (με το ψευδώνυμο Ράντος).
• Τετράδιο Β΄ (πλακέτα). Αθήνα, 1933 (με το ψευδώνυμο Ράντος).
• Τετράδιο Γ΄ (πλακέτα). Αθήνα, 1934 (με το ψευδώνυμο Ράντος).
• Τετράδιο Δ΄ (πλακέτα). Αθήνα, 1936 (με το ψευδώνυμο Ράντος).
• Οδός Νικήτα Ράντου. Αθήνα, Ίκαρος,1977 (με το ψευδώνυμο Νικόλας Κάλας).
• Φως και γραφή. Αθήνα, Ίκαρος, 1983.
• Κατάλογος έκθεσης Γκαλερί Ζουμπουλάκη. Αθήνα, 1985.
• Καθρέφτες του νου. 1977.
• Κείμενα ποιητικής και αισθητικής· Θεώρηση - Επιμέλεια Αλεξ. Αργυρίου. Αθήνα, Πλέθρον, 1982.
• Η τέχνη την εποχή της διακύβευσης και άλλα δοκίμια του Νικόλα Κάλας· μτφ. Α.Παππάς. Αθήνα, Άγρα, 1997.
• Εστίες πυρκαγιάς· Πρόλογος Αλεξάνδρα Δεληγιώργη· Μετάφραση Γιάννα Σαββίδου. Αθήνα, Gutenberg, 199;
• Γιώργος Θεοτοκάς – Νικόλας Κάλας· Μια αλληλογραφία· Εισαγωγή – Επιμέλεια Ιωάννας Κωνσταντουλάκη – Χάντζου. Αθήνα, Πρόσπερος, 1989. 1. Για αναλυτικότερα εργογραφικά στοιχεία του Νικόλα Κάλας, που περιλαμβάνουν και τα ξενόγλωσσα έργα του, αυτοτελώς εκδεδομένα και δημοσιευμένα, βλ. Νικολοπούλου Βάσω, Κείμενα ποιητικής και αισθητικής του Νικόλα Κάλας, σ.311-315. Αθήνα, Πλέθρον, 1982 και Δεληγιώργη Αλεξάνδρα, Ά - νοστον ήμαρ· Οδοιπορικό της σκέψης του Νικόλα Κάλας, σ.165-168. Αθήνα, Άγρα, 1997.
το διαβάσαμε στο: http://www.ekebi.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=NODE&cnode=461&t=350
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου