Η ελληνική γλώσσα έχει αφήσει το ανεξίτηλο στίγμα της στον παγκόσμιο πολιτισμό και στην παγκόσμια ιστορία. Όπως έγραψε και ο Οδυσσέας Ελύτης, «Εγώ δεν ξέρω να υπάρχει παρά μία γλώσσα, η ενιαία Ελληνική, όπως εξελίχθηκε από την Αρχαία, που έφτασε να είναι το μεγάλο καμάρι μας και το μεγάλο μας στήριγμα … Τήν γλώσσαν μοῡ ἒδωκαν Ἑλληνικήν».
Κατά τον Αριστοτέλη, η γλώσσα αποτελεί μέρος του ενδότερου πνεύματος (volks) κάθε λαού και εκφράζεται μέσα από «τὸ ὁμόρροπον», «τὸ ὁμόθρησκον» και το «τὸ ὁμόγλωσσον», τα οποία, κατά τον Πλάτωνα στο «Περί Δικαίου», υπηρετούν τον κοινωνικό οργανισμό, δηλαδή την συλλογική ψυχή (ὃλον), στην οποία υποτάσσεται η ατομική ψυχή (μέρος).
Ειδικότερα, η γλώσσα αποτελεί ένα πανίσχυρο εκφραστικό μέσο, το οποίο επιτρέπει στον άνθρωπο να εκφράσει από τις απλούστερες ιδέες του και πληροφορίες, οι οποίες του είναι αναγκαίες στην καθημερινότητα του, έως και τις βαθύτερες του σκέψεις και διανοήματα τα οποία ασκούν επίδραση, τόσο στον περίγυρό του ,όσο και στην κοινωνία.
Κατά συνέπεια, η επικοινωνία μεταξύ των ανθρώπων καθίσταται εφικτή, κάτι το οποίο επηρεάζει πληθώρα πτυχών της ζωής τους. Ένα αξιοσημείωτο παράδειγμα είναι η εξωτερίκευση των συναισθημάτων η οποία επιφέρει την ψυχική και πνευματική ισορροπία του ατόμου. Συνάμα, συντελεί στην ενίσχυση και εμβάθυνση των ανθρωπίνων σχέσεων, ενώ επιτρέπει την τροποποίηση της συμπεριφοράς όταν παρατηρείται πως αυτή επενεργεί αρνητικά εις βάρος άλλων.
Ωστόσο, η γλώσσα και ιδίως η ελληνική, αντιμετωπίζει πληθώρα προβλημάτων που αποτρέπουν την ορθή και άρτια χρήση της. Τα προβλήματα αυτά οφείλονται σε ποικίλους παράγοντες και πτυχές της κοινωνίας. Συγκεκριμένα, το εκπαιδευτικό σύστημα, παραμελώντας την ουσιαστική διδασκαλία της νέας ελληνικής γλώσσας κάνει το άτομο πιο επιρρεπή σε γραμματικά και συντακτικά λάθη, ενώ παράλληλα το αποτρέπει από την καλλιέργεια του πνεύματος του και την πραγματοποίηση πολύπλοκων συλλογισμών.
Επιπρόσθετα, η τάση των νέων να υιοθετούν χωρίς καμία κρίση, ξένα πρότυπα και τρόπους ζωής τους απομακρύνει από τη γλώσσα τους. Αυτό επιτυγχάνεται από την εκτενή χρήση ξένων -κυρίως αγγλικών- λέξεων και φράσεων. Τα τελευταία χρόνια το φαινόμενο αυτό παρουσιάζεται με την χρήση των greeklish (γραφή ελληνικών λέξεων με λατινικούς χαρακτήρες). Ως αποτέλεσμα, οι χρήστες χάνουν κάθε επαφή με την γλώσσα και τους ορθογραφικούς της κανόνες.
Τέλος, ένα ανησυχητικό φαινόμενο είναι το περιορισμένο λεξιλόγιο. Η λεξιπενία οφείλεται στην προβολή μη υγιών γλωσσικών προτύπων από τα ΜΜΕ και από την απουσία επαφής των ατόμων με τα λογοτεχνικά έργα. Αυτό κάνει την έκφραση των συναισθημάτων και των σκέψεων του ανθρώπου πιο δύσκολη, δημιουργώντας ένα επικοινωνιακό χάσμα.
Στο μεταίχμιο των δύο αιώνων, η κοινωνία αντιμετώπισε και αντιμετωπίζει κινδύνους, προκλήσεις και προβλήματα που την κινητοποιούν σε ομαδική δραστηριοποίηση. Οφείλουμε όλοι μαζί, στο μέγεθος του δυνατού, ναι μεν να διαφυλάττουμε «Θερομπύλας» μέσω μιας γλώσσας που έλαμψε στο μακραίωνο παρελθόν, αλλά έπαψε πλέον να αποτελεί τηλαυγή φάρο και φωτεινό οδοδείκτη για την προσαρμογή στα νέα δεδομένα. Αρκεί λοιπόν να αποτελούμε Θεματοφύλακες ενός γλωσσικού κώδικα που κοσμεί «τὸν δὲ ἄνθρωπον γυμνόν τε καὶ ἀνυπόδητον».
αναδημοσίευση από: https://schoolpress.sch.gr/fselides/?p=844
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου