Βάλια Γκέντσου [βιογραφικό σημείωμα]

 

Η Βάλια Γκέντσου γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε Φιλολογία στο Καποδιστριακό, στο τμήμα Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών. 

Ποιητικές Συλλογές:

 Ο δρόμος άνοιγε στο τέλος (Θεμέλιο, 2017) 

[ Στο τότε...] της Βάλιας Γκέντσου από την ποιητική συλλογή της: Ο δρόμος άνοιγε στο τέλος

 Στο τότε...

Μαλλιά κύμα από έβενο,
το βλέμμα κάρβουνο,
η ψυχή αρπαγμένη.
Καλλονή του '40, νύμφη ανύμφευτος.
Λόγος αυστηρός, πατημένος στη γη.
Μέταλλο αδιαπέραστο,
μεσαιωνική, ως πανοπλία.
Φόβος-προστάτης της πρώτης ζωής.
Στο νυν και αεί...
Η ψηλή μπερζέρα κρύβει το σώμα,
κουβάρι μαζεμένο στην άκρη.
Γλυκύς βραστός σε χοντρό φλυτζάνι,
στο πιατάκι το λουκούμι.
Μικροχαρές...
Όγκος ελάχιστος πια -
να μην ενοχλήσει.
"Εδωνά... κάθομαι, κοριτσάκι μου,
δε θέλω τίποτε".
Όλα δοσμένα μ' απλωσιά,
ανανταπόδοτα.

Άπνοια / Βάλια Γκέντσου από την ποιητική της συλλογή: Ο δρόμος άνοιγε στο τέλος [ θεμέλιο /2017 ]

 

Ο ήλιος, αποβροχάρης,
καθαρίζει ένα κομμάτι του μυαλού μου,
το γυαλίζει,
το στιλβώνει
και το τοποθετεί περίοπτα
στο κυριακάτικο τραπέζι.
Έτσι μάλιστα,
αντέχονται οι μυρωδιές του κήπου.

ΤΗΣ ΜΟΙΡΑΣ ΤΟ ΓΡΑΜΜΕΝΟ

 

--Πολύ το τρέχεις γιόκα μου το μαύρο σου το άτι.
Βαρύς ο δρόμος που πατείς κι η απόσταση μεγάλη.
Κατάκοπος μου φαίνεσαι παρά τη λεβεντιά σου
που έχεις δίπλα για βοηθό στο κάθε πάτημά σου.
Ξενόφερτος μου φαίνεσαι σε τούτα  δω τα μέρη.
Το τι ζητάς, το πού θα πας, μπορώ να μάθω κάτι;
Το γήρας μ’ έμαθε πολλά μη λάχει σε βοηθήσω.
--Γέροντα που σ’ απάντησα εδώ, καταμεσής του δρόμου
και θέλησες με προθυμιά και με περίσσεια αγάπη,
εμέ τον άγνωστο βοήθεια για να μου δώσεις λίγη,
αφουγκράσου το τι θα πω κι ευχαριστώ για όλα.
--Ιδρώτας πολύς σε λούζει κατάξανθε λεβέντη
μα έχεις καρδιά που λέει και στήθια που βαστούνε.
Χαρά στη μάνα πό ‘καμε τέτοιο παλληκάρι
και το ‘χει για στολίδι της μονάκριβο καμάρι.
--Γέροντα  σ’ ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια
και  θέλω κάτι να μου πεις, κάτι να μ’ ορμηνέψεις
κι αν βγει ο λόγος σου σωστός και παινεμένος,
πατέρα θα σε κάνω εγώ τιμή και σέβας θα ‘χεις
γιατί ο πραγματικός στο χώμα βρίσκεται θαμμένος.
--Ορφανός είσαι παιδάκι μου, χωρίς γλυκό πατέρα
γι ‘ αυτό το βλέμμα σου είναι βαρύ και λυπημένο;
Τον χάροντα ψάχνεις για να βρεις εκδίκηση να πάρεις
που σου  'στειλε την ορφανιά σαν μαύρη καταιγίδα;
--Χήρα με γέννησε η φτωχή και Σάββατο ημέρα.
Πατέρα δεν εγνώρισα σε όλη τη ζωή μου.
Είναι πολλά τα βάσανα που σέρνει η ψυχή μου.
Φωτιά και λάβα πέσανε όλα μαζί σ’ εμένα,
εθόλωσεν ο νους και έχασα τα λογικά μου,
μα ανεστήθη η καρδιά που τώρα με προστάζει.
Κόρη καλή αγάπησα γέροντα στη ζωή μου.
Την πόθησα με πόθησε, μ’ ορκίστη αιώνια πίστη,
μα ο δικός μου έρωτας δεν είναι απλή αγάπη.
Φλόγες φωτιάς με ζώνουνε, μου καίνε το κορμί μου.
Νερό ζητώ να πιω, στα χείλη της το βρίσκω,
νερό κρυστάλλινο καθαρό, γαργαρωμένο νέκταρ.
Στα μάτια της τα όμορφα, τα μαργαριταρένια
πο ’χουν το χρώμα τ’ ουρανού και της αυγής τη χάρη,
τον κάθε πόνο μου ξεχνώ και της ζωής τα πάθη.
Μα μοίρα κακή μας μοίρανε, κακό μεγάλο εφάνη.
Αρρώστια την επλάκωσε βαριά και βασανίστρα
και το κρεβάτι σύντροφο το έκαμε και λιώνει.
Γιατροί περάσανε πολλοί ’π’ ανατολή και δύση.
Αγιάτρευτη η αρρώστια της που λιώνει το κορμί της.
Είναι γραμμένο γέροντα, έτσι μου είπαν όλοι
τον κάτω κόσμο για να δει, εκεί για να μισέψει,
εμέ  ν’ αφήσει έρημο, το χάρο να ζηλέψει.
Δεν μπόρεσα , δεν άντεξα στην τόση αυτή αγάπη.
Φτερά έβαλε αυτή στ’ αλόγου μου τα πόδια
και δύναμη σε με και θάρρος στην καρδιά μου,
την μοίρα της να πάω να βρω στα πόδια της να πέσω
με δάκρυα πολλά καφτά να την παρακαλέσω,
να ξέγραφε το γραμμένο της, το μαύρο πεπρωμένο,
τι είναι η πρώτη στο χωριό  κι είναι δική μου αγάπη.
Πες μου γέροντα, πες μου μη λάχει και πως ξέρεις
τ’ όμορφο παλάτι της η μοίρα έχει κτισμένο;
Καιρό έχω τώρα που πατώ τα χώματα τα ξένα,
μα να την βρω δεν ημπορώ, δεν δύναμαι, δεν ξέρω.
Μήπως τη βρήκες πουθενά και μίλησες μαζί της,
για μια  ομορφονιά, που έχει τα μάτια γαλανά
και μια χρυσή καρδιά σχισμένη σε κομμάτια;
Μίλα καλέ μου γέροντα κι απάντησέ μου τώρα,
τι μ’ έφαγε η καρτεριά κι άλλον καιρό δεν έχω.
Να την προλάβω ζωντανή, γραμμένη σ’ αυτούς που ζούνε,
που χαίρονται και που γελούν, που τώρα τραγουδούνε.
Δεν θέλω να χαθεί, δεν θέλω να μ’ αφήσει
πεντάρφανο και έρημο σ’ αυτήν εδώ τη ζήση.
--Πουλάκια που ξεβγαίνουνε στο πέλαγος μονάχα,
γρήγορα θα κουραστούν και κάποτε θα πέσουν,
θα φύγουν, θα χαθούν, και άλλο δε θα ζήσουν.
Αχ γιε μου, άδικα το προσπαθείς κι άσκοπα το γυρεύεις.
--Το θέλω γέροντα πολύ και μην με απελπίζεις.
--Το βλέπεις κείνο το βουνό που  στέκεται αντίκρυ;
Παλάτια χρυσοστόλιστα η μοίρα έχει  χτισμένα
και  ν ‘ανεβείς δεν ημπορείς δεν δύνασαι παιδί μου,
γιατί ο δρόμος σταματά καβάλα στα ριζά του
κι αρχίζουνε κακοτοπιές, χαράδρες και φαράγγια.
Μονοπάτια είναι εκεί, πολλά και μπερδεμένα,
ανάμεσά τα στα κλαριά σαν φίδια γυρισμένα,
και τέλος δε θα βρεις και στην κορφή ν’ ανέβεις,
γιατί όλα φτάνουν στα μισά και στην κορφή κανένα.
Πολλοί το θέλησαν να πάν’ τη μοίρα τους να δούνε
μα πίσω δε γυρίσανε τι είδανε να πούνε.
Το σώμα τους το γεύθηκαν ανήμερα θηρία
που  τα ‘χει η μοίρα φύλακες, βράδυ και μεσημέρι.
--Οι συμβουλές σου συνετές, χρόνια πολλά να έχεις
μα εγώ το αποφάσισα και πίσω δεν γυρίζω.
Τ’ ορκίστηκα  στη μάνα μου, σε μια μεγάλη αγάπη,
το πεπρωμένο να της δω, μαντάτα να της φέρω
κι αν δε γυρίσω πίσω στο φτωχικό μου σπιτικό,
χαρούμενος και γελαστός και γιος ηλιοφερμένος,
στη δόλια μάνα μου να πας, να την  καλοκαρδίσεις
και σ’ αυτήν την όμορφη την αγαπητικιά μου,
τα άσπρα να φορέσουνε τα γιορτινά να βάλουν,
τι πως μ’ απάντησες εδώ τη μοίρα να ‘χω δίπλα
και το πικρό γραμμένο της άγραφο πως εγίνει
και να με περιμένουμε απάνω στη γιορτή μου.
Πάρε κι αυτό το φυλαχτό και δώσ’ το στην καλή μου.
Της στέλνω χαιρετίσματα απ΄ την περίσσεια αγάπη,
μα πρόσεξε καλά και βάλτο στο μυαλό σου,
να μη στο δει η μάνα μου κι αρχίσει για να κλαίει,
μην προδοθεί το μυστικό στην όμορφη καλή μου
και μάθει το γραμμένο μου και κλάψει τη θανή μου.

                                Γιώργος  Αλεξανδρής

Δημήτρης Ελευθεράκης:… μη δοκιμάσεις να με αναστήσεις με τα βότανα της ποίησης

 

 

 

[Όταν θα ‘ρθεις]

 

Όταν θα ‘ρθεις
μην προσπαθήσεις να με δεις στο ημίφως
και μην ανάψεις φως, γιατί θα έχω πεθάνει.

Τα χόρτα θά έχουν καταπιεί την όψη μου
και θά ‘ναι πράσινα και σκοτεινά, σαν τα μαλλιά μου.

Και προπαντός
μη δοκιμάσεις να με αναστήσεις με τα βότανα της ποίησης,
εκεί που οι νεκροί στριφογυρίζουν σαν σε ερειπωμένα δώματα
απρόσωποι, σε μια εις Άδου κάθοδο με λέξεις.

 

ΠΑΡΑΛΛΑΓΕΣ ΣΕ ΣΤΙΧΟ ΤΟΥ ΠΕΤΡΑΡΧΗ

 

Ι
Όμως φωτιά ποτέ δεν σβήνει η φωτιά,
μα όπως στο κύμα πλέει ξυλάρμενο καράβι,
μες στων στηθών τον μέγα πόθο φως ανάβει
δίχως να πνέει πια γλυκόπνοη νοτιά.

Ή όπως την ώρα που μαυρίζει ο ουρανός
κι έν’ άστρο φέγγει επά στης γης τη σκοτοδίνη,
ξάφνου προβάλλει αναμμένη η σελήνη
κι αναγαλλιάζει η βραδιά από τόσο φως.

Έτσι, συχνά, τη συμφορά ακλουθούν δεινά
κι από κακό σ’ άλλο κακό γοργά πηγαίνει
για κάποιους — μα άλλους συνοδεύει ή χαρά

κι από καλό σ’ άλλο καλό τούς ξαναφέρνει,
Α, όσα φαίνονται στον κόσμο αρεστά
για μένα θλίψη και παράπονο τα παίρνει !

 

ΙΙ
Κι όπως φωτιά ποτέ δεν έσβησε φωτιά,
ή σαν σαγίτα που στοχάζεται το κέντρο,
είδα στον ύπνο μου να θάλλει μέγα δέντρο
και να σηκώνει στους ανέμους τα κλαδιά.

Δέντρο μεγάλο, σαν το ξύλο της ζωής,
κι ήταν σαν να έτρεχε στη φλέβα του ποτάμι,
κορμός στητός, από φιλύρα ή σφεντάμι,
κι άνθος δροσάτο στη γαλήνη της αυγής.

Κι έτσι όπως έγερνε στον άνεμο ο κορμός
και με δροσίζανε στο μέτωπο τα φύλλα,
γύρω μου ο τόπος πλημμυρίστηκε από μήλα·

και μόλις άνοιξε η ρίζα του κρουνός,
κι από το νάμα της ελύγισαν τα ξύλα,
βλέπω το μέγα δέντρο, που έγινε Σταυρός !

 

 

 

 

Δημήτρης Ελευθεράκης (βιογραφικά στοιχεία)

Ο Δημήτρης Ελευθεράκης γεννήθηκε το 1978 στην Αθήνα και απεβίωσε το 2020.Σπούδασε ελληνική και ξένη φιλολογία στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και το Εδιμβούργο. Ποιήματά του πρωτοδημοσιεύθηκαν το 1998 στο περιοδικό Νέα Εστία. Επιμελήθηκε τις εκδόσεις των ποιημάτων του Κ. Γ. Καρυωτάκη (2010) και του Κ. Π. Καβάφη (2011) και δημοσίευσε, μαζί με τους ποιητές Δημήτρη Αγγελή και Σταμάτη Πολενάκη, το βιβλίο "Με το περίστροφο του Μαγιακόφσκι: μία συζήτηση για την ποίηση" (2010).

(2013)	Εγκώμια, Εκδόσεις Πατάκη
(2006)	Η στέππα, Νεφέλη
(2005)	Ρέκβιεμ για ένα φίλο, Ερατώ
(2004)	Προσωρινή μετάθεση, Γαβριηλίδης
(2001)	Το καθαυτό χειρόγραφο, Γαβριηλίδης

Δημήτριος Κοκαβέσης [Kokaveshi Dhimitër]: Η ζωή, είναι ένας μετεωρίτης που μπορεί να αφήσει, λάμψη, γαλήνια,… σκέψη πάνω στην τροχιά και το πέρασμά του.

 

ΕΝΤΑΣΗ  

 

Θα αποδράσω
σκέψεις
χειμωνιάτικες 
μη στέλνεις!
Απώλειες, που ορθώνουν
σκοτάδια
σε επιστροφές φωτός:
Περιμένω.
Τα περιμένω, σε οπτικό
πεδίο
προστασία έκφρασης
οι τακτικές;
Απογοήτευσης ν' αφήσεις
ω μεγαλείο
ψυχής...! Φιλί, δειλό;
Του οίνου…!
Νόμιμο τον πόθο
έχασα
διστακτικά πνευματικό
μη ζωγραφίσεις
να διατηρείς, το έντονο
επιθυμώ
σε ηλιοβασιλέματα, ψυχής!
Μη μου τα δίνεις. 

 

 

**

ΙΕΡΟ 

Χείλη, που έψαχναν
το ιερό…;
Μεθυστικό μα
πιο πολύ
το σώμα της
ανάβουν
τα σταθερά σημεία
καταθέτω
στις φωτιές...;
Και οι φωνές
σε ένα άγγιγμά
σβήνουν
οι νύχτες κι αυτή
εφάρμοζαν
αλήθειες σε συνήθειες!
Ας ξεπερνούν

 

**

 

ΣΕΜΝΟ

 

Πνοή, σε κύμα
άφηνε
με τα χειρόγραφα 
ακτής
ορκίστηκε, σαν κύμα;...
Επανέρχεσαι
κι εργάζεσαι μ' αθόρυβους
ρυθμούς
ω κινητήρα της ψυχής
σαν αφιερώνεις
βάθη;... Να ξεπερνούν
της θάλασσας
δεν βρήκα..., το σεμνό!...
Αντιμετώπιζα
της διαφυγής όπως
το κύμα σου!...
Σ' αναφορές του σχετικού
πολύ φτηνό
το εύθικτο!... Δικό σου. 

 

Kokaveshi Dhimitër [Δημήτρης Κοκαβέσης] (βιογραφικό)

Ο Δημήτρης Κοκαβέσης, ( Kokaveshi Dhimitër )γεννήθηκε στο Βουλιαράτι Αργυροκάστρου την  31-05-1955. Η καταγωγή του είναι από την περιοχή της Χιμάρας.  γεμάτο πνεύμα και πολιτισμό σε αυτή τη μεγάλη περιοχή του Ελληνισμού. 
Η καταγωγή του, απ’ τη Χιμάρα. Τελείωσε ωδείο μουσικής και πραγματοποίησε  ανώτερες σπουδές στο Πανεπιστήμιο στον κλάδο Φιλολογίας.
Εργάζεται στο Αργυρόκαστρο ως καθηγητής Λυκειου Μουσικής. Ασχολείται με την λογοτεχνία. Έχει γράψει τρία βιβλία. Δύο στην Αλβανική: “Stalakmitet” «Σταλαγμίτες» και
“ Fati i dritës” « Η Τύχη του φωτός¨» ενώ στην μητρική γλώσσα
την Ελληνική, έχει γράψει το βιβλίο « ΜΕΤΕΩΡΙΤΕΣ». 

Ασχολήθηκε με την δημοσιογραφία. Έχει τιμηθεί με διάφορα  καλλιτεχνικά βραβεία,  ενώ άρθρα του στην ελληνική γλώσσα έχουν δημοσιευτευτεί στα ΜΜΕ της Αλβανίας.
Είναι μόνιμος κάτοικος της πόλης του Αργυροκάστρου. 

Απεβίωσε το 2020. 

Ο Δημήτρης Κοκαβέσης περιγράφοντας την ζωή αλλά και τον εαυτό του αναφέρει συγκεκριμένα:

"Η ζωή, είναι ένας μετεωρίτης που μπορεί να αφήσει, λάμψη, γαλήνια,… σκέψη πάνω στην τροχιά και το πέρασμά του. ......Μέσα από την ποίηση βλέπω το δυνατό στοιχείο της έκφρασης απέναντι στην τόσο φορτωμένη κοινωνία που ζούμε''
Σε μία ερώτηση που του έγινε απ τις Αλβανικές Εκδόσεις γιατί γράφεις στίχους, απάντησε:
«είναι σαν να ρωτάτε μία γυναίκα αν.. θέλει… να τεκνοποιήσει» Είναι μεγάλη πρόκληση έκφρασης, γνώσεων, πολιτισμού και φιλοσοφίας.
και συνεχίζει : ''Προσωπικά την ποίηση την βλέπω σαν αφρόκρεμα… της σκέψης αλλά με πολύ κόπο, δουλεία και έμπνευση........Έτσι αξιολογώ… την ψυχική σύνδεση πάνω στις ομορφιές, το ατελείωτο έμπνευσης… γαλανό, τους παφλασμούς που ξυπνούν,… ηρεμίζουν και αναστατώνουν το πέλαγος… ψυχής του.''

Αντώνης Σαμολαδάς: Η ποίηση είναι σαν το παλιό κρασί...

 

ΤΟ ΞΥΛΙΝΟ ΚΟΥΤΙ

 

Έκλεισε τα ποιήματα του ο ποιητής

με ευλάβεια σ’ ένα μικρό ξύλινο κουτάκι

σε αυτό που έβαζε η μητέρα του παλιά

τις κουβαρίστρες και τα βελόνια της...

 

Ήθελε να τα αφήσει εκεί μερικές μέρες

να ωριμάσουν αλλά να ωριμάσει και αυτός

για να τα δει ακόμη μια φορά

πριν τα πάει στο τυπογραφείο...

 

Δεν ήθελε βιαστικά πράγματα

πίστευε βαθιά μέσα του πως όλα τα πράγματα

θέλουν τον χρόνο τους πριν βγουν στον αέρα

να ανασάνουν και να αφήσουν το άρωμα τους.

 

Η ποίηση είναι σαν το παλιό κρασί

συνήθιζε να λέει μονολογώντας

πρέπει να το κλείσεις σε δρύινο βαρέλι

και να το πιεις όταν ωριμάσει και ξεθυμάνει.

 

Πρέπει λοιπόν να τα αφήσεις

να πάρουν τις ανάσες τους

και μετά να την δώσεις τροφή στα λαίμαργα

βλέμματα των εραστών της ποίησης...

 

 

**

ΑΟΡΑΤΟ ΒΛΕΜΜΑ

 

Αόρατο βλέμμα αγγίζει το είναι μου

δεν σε βλέπω όμως σε νιώθω

σαν σα είναι μπρος μου, δίπλα μου,

νιώθω έναν υφέρποντα ερωτισμό,

κάτι καινούργιο γεννιέται μέσα μου...

 

Και τώρα που είσαι δίπλα μου

οι αισθήσεις μου λαίμαργα σ’αγκαλιάζουν,

θέλουν να μετουσιώσουν με απόλυτο πάθος

κάθε ερέθισμα τους, σε πηγαία σε ηδονή...

Αποζητούν εναγωνίως να εξαγνιστούν

με το λευκό της ψυχής σου...

 

Είναι και αυτό το ηχόχρωμα της φωνής σου

που μοιάζει με παλέτα του ουράνιου τόξου,

και εσύ με τα λατρεμένα μάτια σου

ζωγραφίζεις μέσα μου με έρωτα την μορφή σου...

 

**

ΞΕΧΩΡΙΣΤΗ

 

Πάντα ήσουν ξεχωριστή,

ιδιαίτερη, διαφορετική,

αποστασιοποιημένη,

απόμακρη μα γοητευτική...

 

Ακόμη και το ντύσιμο σου

πρωτοποριακό και αυτό,

τραβούσε τα βλέμματα

προκαλούσε θαυμασμό...

 

Είχες αρνηθεί το μέτριο

όλα όσα σε χαλούν,

την ψυχή σου μαυρίζουν

και σε αποδομούν...

 

Άφησες πίσω

όλα σου τα πρέπει,

έκανες πάντοτε αυτό

που τη καρδιά σου θρέφει

Αντώνης Σαμολαδάς (βιογραφικό σημείωμα)

 Ο Αντώνης Σαμολαδάς γεννήθηκε στην Κατερίνη. Απεβίωσε το 2020. 

Ποιητικές Συλλογές:

• 2020 / «Παραπονεμένες λέξεις». Μεταφράστηκε και στην αγγλική γλώσσα με τον τίτλο «Yearning Words».
• 2018 «Ερωτευμένες Λέξεις».

Στην έκδοση της Εγκυκλοπαίδειας της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Χάρη Πάτη, υπάρχει μέρος του έργου του με αντιπροσωπευτικά ποιήματά του.

Συμμετείχε στην έκδοση πέντα ανθολογιών:

1. Συνομιλώ́ντας με τον Arthur Rimbaud (2020)
2. Νέα Φιλολογική Πρωτοχρονιά (2020)
3. Συνομιλώντας με τον Τάσο Λειβαδίτη (2019)
4. Ποιητικά Ίχνη (2017)
5. Ποιητική Ανθολογία Καλλιθέα Πιερίας (2016)

Ήταν μέλος της Ένωσης Συγγραφέας Πιερίας.