γράφει ο Δημήτριος Γκόγκας
ένας απλός άνθρωπος που δεν θέλει να φήσει τη μια μέρα απλά να διαδέχεται την άλλη
Καθίσαμε στο διαδικτυακό μας γραφείο, απλώσαμε στις οθόνες
διάφορα ποιητικά ιστολόγια, είχαμε
μπροστά μας και την τελευταία συγγραφική του δουλειά : Το
δέκατο έβδομο κιβώτιο και με εκείνη την διάχυτη αμηχανία του φίλου προς φίλο
αποφασίσαμε να ξεκινήσουμε την συνέντευξη. Ο Διονύσης Λεϊμονής γεννήθηκε στο
Αιτωλικό, σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή των Ιωαννίνων και από πολύ νωρίς
στράφηκε στη συγγραφή παιδικών και νεανικών Ιστοριών. Η πρώτη του συγγραφική
προσπάθεια : «Η Κολυμβήθρα του Σιλωάμ» βραβεύτηκε
από το λογοτεχνικό περιοδικό «Κελαινώ» και τον εκδοτικό οργανισμό «Ξάστερον» (Μάρτης
2007). Ασχολήθηκε και με την ποίηση και μάλιστα με ιδιαίτερη επιτυχία, αφού
ποιήματά του ξεχώρισαν σε πανελλήνιους
σχετικούς διαγωνισμούς λαμβάνοντας
επαίνους και βραβεία. Τα βιβλία του, χαίρουν της αποδοχής του αναγνωστικού
κοινού, ταξιδεύοντας τους εκεί ο καθένας ανακαλύπτει τον εαυτό του και μια
πληθώρα συναισθημάτων που πολλές φορές είχε ξεχάσει ότι μπορεί και να
υπάρχουν.
Είναι παντρεμένος και πατέρας τεσσάρων παιδιών, εργάζεται
ως εκπαιδευτικός στην Δευτεροβάθμια εκπαίδευση στην πόλη του βόλου, ενώ
παράλληλα ασχολείται με την αρθρογραφία σε εφημερίδες και περιοδικά. Η εκπομπή του «Μιλάμε για το βιβλίο» στο Ράδιο
1 του Βόλου είναι από τις πλέον αγαπητές εκπομπές λόγου.
Αφήσαμε τον Διονύση Λεϊμονή να ξεδιπλώσει τον λόγο του,
απαντώντας στις ερωτήσεις μας μια ήρεμη δυναμική.
Τον ευχαριστούμε από καρδιάς που μας παραχώρησε αυτή την ιδιαίτερη συνέντευξη.
Φίλε Διονύση πρόσφατα κυκλοφόρησε το βιβλίο
σου «Το δέκατο έβδομο κιβώτιο» Η εκδοτική σου προσπάθεια έχει να επιδείξει
περισσότερα διηγήματα, πεζογραφήματα, παραμύθια, παρά ποίηση, παρόλο που έχεις
αποσπάσει τίτλους και επαίνους σε σχετικούς ποιητικούς διαγωνισμούς. Τελικά Σε
ελκύει περισσότερο η συγγραφή ενός παιδικού διηγήματος από την δημιουργία ενός
ποιήματος;
Η δημιουργία ενός ποιήματος είναι μια ιεροτελεστία ικανή
να σε ανεβάσει σε ανώτερη σφαίρα και επιδιώκοντας μια τέτοια εμπειρία
καταγίνομαι με αυτήν. Σε καμιά περίπτωση όμως δε θα χαρακτήριζα τον εαυτό μου
ποιητή. Η ενασχόλησή μου με την πεζογραφία είναι ένα μεγάλο ταξίδι με πολλά
λιμάνια, σταθμούς και δυνατές συγκινήσεις. Η συγγραφή παιδικού είναι μια
ανανεωτική απόπειρα αναζήτησης των πιο τρυφερών και αγνών συναισθημάτων μας.
Όλα αυτά με ωθούν να καταγίνομαι με διαφορετικά είδη λόγου
Αν προσπαθούσες να δώσεις ένα ορισμό στην
ποίηση, ποιος θα ήταν αυτός; Τι είναι ποίηση για σένα;
Η ποίηση είναι δημιουργία, μια δημιουργία που φτερώνει
νου και σάρκα….
Από πού προσπαθείς να εμπνευστείς; Υπάρχει
γύρω μας ένα πολυδιάστατο περιβάλλον που κεντρίζει το ενδιαφέρον και κάθε μικρή
ή μεγάλη κατάσταση, εικόνα, ήχος, μπορεί να αποτελέσει πηγή, αιτία έμπνευσης;
Ακριβώς έτσι είναι και ως ποιητής κι εσείς νομίζω αντιλαμβάνεστε
πως η έμπνευση, η απαρχή είναι πάντα τυχαία, στιγμιαία και καταλυτική. Είναι το
κέντρισμα που παρωθεί προς κίνηση… από κει και πέρα ξεκινάει ένα ταξίδι…
Εργάζεσαι στην Δευτεροβάθμια εκπαίδευση και
παράλληλα σε εφημερίδες και περιοδικά. Δεν θα παραλείψω να αναφέρω ότι είσαι
και πατέρας 4 παιδιών. Πως μπορείς να βρίσκεις χρόνο για να επιμεληθείς τα
πάντα προς κάθε κατεύθυνση; Σίγουρα δεν αφήνεις κενά;
Δεν ξέρω αν αφήνω κενά, το αφήνω να το απαντήσουν οι
«πληττόμενοι», αλλά γιατί απαραίτητα η πολυπραγμοσύνη συμβαδίζει με την
αδυναμία να ανταπεξέλθει κανείς στις υποχρεώσεις του; Θεωρώ ότι δε θα μπορούσα
να κάνω λίγα, θα έπληττα αφόρητα… ΄Οσο
για τη λογοτεχνία είναι το άρτυμα της ύπαρξής μου για να μην πω κοινότυπα ο
«αέρας» που αναπνέω…
"Η Κολυμβήθρα του Σιλωάμ" είναι η
πρώτη εκδοτική σου προσπάθεια. Από τότε έχει περάσει μία δεκαετία. Πόσο σε
ωρίμασε ως άνθρωπο η ενασχόλησή σου με την συγγραφή, με τον λόγο, τον στίχο; Τι
δυσκολίες αντιμετώπισες σε αυτό το ταξίδι;
Η ωρίμανση είναι η φυσική εξέλιξη των πραγμάτων, των
ανθρώπων, του νου και του σώματος. Αλλοίμονο αν δε βελτιωνόμαστε, αν δεν
εξελισσόμαστε, αν δεν αναθεωρούμε
σκέψεις και τακτικές… Ο συγγραφέας
πρέπει να ωριμάζει με τη γραφή του, να παραδέχεται τα λάθη του και να προχωρά…
Μα πάνω απ’ όλα επιβάλλεται «έσωθεν» να
γίνεται καλύτερος άνθρωπος, καλύτερο «υποκείμενο»
Παράλληλα με όλες τις εργασίες σου, είσαι
και ραδιοφωνικός παραγωγός της εκπομπής «Μιλάμε για το βιβλίο» από το Ράδιο 1
στο Βόλο. Υπάρχει ανταπόκριση από το κοινό; Ο έλληνας ενδιαφέρεται για το
βιβλίο, την λογοτεχνία, την ποίηση; Τι αποκομίζεις από την επαφή σου με τους
ακροατές;
Το ραδιόφωνο είναι μια μεγάλη μου αγάπη, η ενασχόλησή μου
με αυτό ήταν ένα όνειρο ζωής. Το Ράδιο ΄Ένα έκανε αυτό το όνειρο
πραγματικότητα, στήριζε πάντα και
στηρίζει τον πολιτισμό και τις καλές τέχνες, εμμένει στην καλή, ποιοτική
μουσική. Οι ακροατές είναι αυτοί που στηρίζουν την εκπομπή τέσσερα χρόνια πια,
τα μηνύματά τους, η αφοσίωσή τους η συμμετοχή τους είναι συγκινητικοί. Και
βέβαια όλοι οι εκδοτικοί οίκοι μας συνδράμουν, ανταποκρίνονται στο κάλεσμά μας,
προσφέρουν βιβλία, οι συγγραφείς με χαρά μιλούν για τα έργα τους , για τη σχέση
τους με τη λογοτεχνία. Νιώθω πραγματικά ευτυχής για αυτήν την προσπάθεια που
είναι, πιστέψτε με, συλλογική, όλων όσων αγαπούν το βιβλίο και διαβάζουν με την
καρδιά τους.
Υπάρχει κάποιο λογοτεχνικό είδος που θα σε
ενδιέφερε να ασχοληθείς αλλά δεν το κατορθώνεις; Θέατρο π.χ
Λατρεύω το θέατρο, αλλά, όντως δεν μπορώ ή δεν αισθάνθηκα
ακόμα ικανός να γράψω κάποιο θεατρικό. Δε θεωρώ όμως ότι πρέπει να ασχολούμαστε
με όλα, το αντίθετο, έκαστος εφ ω ετάχθη, αν θέλουμε να παράγουμε κάτι καλό κι
όχι να γράφουμε στανικά ή κατά παραγγελία
Το διαδίκτυο, έδωσε την ευκαιρία σε πολλούς
νέους συγγραφείς, ποιητές και γενικότερα λογοτέχνες να προβάλλουν το έργο τους.
Η πληθώρα των λογοτεχνών αλλά και των εν δυνάμει ποιητών, που έκαναν την
εμφάνισή τους, δεν σε τρομάζει; Είμαστε όλοι ποιητές τελικά;
¨Όχι μόνο δε με τρομάζει, με παρηγορεί θα έλεγα. Μακάρι
να έχουμε πολλές φωνές και πολλές γραφές. Υπάρχει καλύτερο από την
πολυφωνία; Τούτος ο κόσμος μπορεί να
αλλάξει αν ποιήσουμε κι αν πάψουμε να παραγκωνίζουμε τη δημιουργική έκφραση. Η
δυνατή έκφραση, η ενασχόληση με τη λογοτεχνία ίσως καταφέρει να χαράξει μια
καινούρια πορεία σε ένα κόσμο που εθελοτυφλώντας παραπατά ατενίζοντας το χάος
στην άκρη ενός γκρεμού…
Υπάρχουν κάποιοι από τους σύγχρονους
συγγραφείς μυθιστορημάτων, πεζογραφημάτων, διηγηματογράφων κτλ που σε
κεντρίζουν περισσότερο από κάποιους άλλους; Διαβάζεις κάποιο βιβλίο τώρα; Έχεις
εντοπίσει κάποιο που θα ήθελες να ξεφυλλίσεις;
Διαβάζω πολλά βιβλία και για την εκπομπή αλλά και γιατί
πριν και μετά την εκπομπή μου άρεσε και θα μου αρέσει να διαβάζω. Μεταξύ των
αναγνώσεων μου φυσικά έχω τις δικές μου προτιμήσεις αυτό είναι ανθρώπινο. Με κεντρίζει
μια ιδιότυπη γραφή, μια προσωπική γραφή, αυτή που δε μοιάζει με αρκετές άλλες
ώστε να μου δημιουργία αναγνωστική πλήξη. ΄Οσο για το ποια θα ήθελα να
ξεφυλλίσω λίγο πριν τα διαβάσω; Μα όσα σπουδαία έχουν γραφτεί και δεν πρόλαβα
ακόμα να τα βυθιστώ στον κόσμο τους…
Ότι έχεις γράψει παρακολουθώντας από το διαδίκτυο, θεωρώ
ότι πήγε πολύ καλά. Σου άσκησαν κακή κριτική για κάποια προσπάθειά σου και εάν
ναι πως αντέδρασες; Πως βασικά αντιμετωπίζεις κάτι τέτοιο;
Κακή κριτική δε θα έλεγα πως μου ασκήθηκε, και νιώθω
χαρούμενος γι αυτό. Καλοπροαίρετη κριτική όμως δέχτηκα και με την αποδέχτηκα
ταπεινά, αποδεχόμενος και τις αδυναμίες μου αλλά και τις διαφορετικές
αναγνώσεις των βιβλίων μου. Ευτυχώς ακόμα δε θεωρώ πως είμαι ο τέλειος, καταπληκτικός
συγγραφέας κι ακόμα αφουγκράζομαι τους αναγνώστε γιατί ο συγγραφέας χρωστάει
ένα μεγάλο μέρος της υπόστασής του σ’ αυτούς που τον διαβάζουν και ασχολούνται
με το έργα του συνδιαλεγόμενοι μαζί του, επαινέτες και κατακριτές…
Δραστηριοποιείσαι στον Βόλο. Ως λιμάνι
μάλλον θα υποστήριζα ότι μπορεί να πει κανείς ότι είναι και φορέας νέων ιδεών .
Η καλλιτεχνική κίνηση στην πόλη πως είναι; Το επίπεδό της; Διοργανώνονται
συναυλίες και κυρίες βραδιές αφιερωμένες στην ποίηση και λογοτεχνία;
Ο Βόλος είναι μια πόλη στην οποία γίνονται πολλά στον
χώρο του πολιτισμού, τόσα πολλά που μερικές φορές αδυνατούμε να παρακολουθήσουμε. Μα κι από τις
περισσότερες πόλεις την ίδια εικόνα εισπράττουμε, γιατί πληθαίνουν οι φωνές
δημιουργών που αμύνονται και μάχονται-πολεμική ορολογία αλλά άκρως δηλωτική του
σκοπού- διεκδικώντας καλύτερες μέρες. Η πνευματική ζωή των πόλεων θα διώξει το
σκοτάδι και τον φόβο, θα ανατείλει ένα ωραίο ξημέρωμα.
Οι γενιές των συγγραφέων που έφυγαν άφησαν
πίσω τους σπουδαία δουλειά. Πώς βλέπετε την συγγραφική και ποιητική παραγωγή της
νεότερης γενιάς; Περνάμε μια κρίση στην οικονομία., που επεκτείνετε και σε
όλους τους τομείς. Υπάρχει κρίση στην συγγραφή, στην ποίηση;
Οι γενιές που έφυγαν άφησαν πίσω τους αυτά που
χρειαζόμαστε εμείς σήμερα να προχωρήσουμε. Αυτός είναι ο ρόλος κάθε γενιάς κι ο
ρόλος των νεοτέρων είναι να μην καταδικάσουν σε αφάνεια τα παραδοτέα και να
μοχθήσουν με την πένα τους να φτιάξουν τα καλύτερα σταθεροποιώντας ένα
οικοδόμημα καλά θεμελιωμένο. Η κρίση και κάθε κρίση οικονομική-υλική δεν μπορεί
να αδρανοποιήσει το πνεύμα, αντίθετα κάθε κρίση ανοίγει τα στόματα και κάνει τα
χέρια να γράφουν, να συγγράφουν μανιωδώς.
Ως έλληνες είμαστε δημοκρατικός λαός ή λέμε
ότι είμαστε ίσως για να χαϊδεύουμε τα αυτιά μας. Τα τελευταία χρόνια με όλα
αυτά που συμβαίνουν (δημοκρατίες του ενός, φασιστικές τάξεις, ναζιστικά
πολιτικά συμπλέγματα, οικονομικός φασισμός, κατάργηση δικαιωμάτων κυρίως στον
εργατικό χώρο κτλ) μπορούμε ακόμα να μιλάμε για πλήρη δημοκρατία ή καλύτερα θα
λέγαμε ότι ζούμε σε μια εν μέρει δημοκρατία; Πόσο μπορούν να επηρεάσουν τα
γεγονότα και τις εξελίξεις οι συγγραφείς;
Οι συγγραφείς επηρεάζονται από τα τεκταινόμενα γύρω τους
και με τη γραφή τους επηρεάζουν τον κόσμο που τους περιβάλλει Ένα πάρε δώσε
τόσο απαραίτητο όσο και αναγκαίο σε μια κοινωνία που προσδιορίζει και
προσδιορίζεται κάθε δευτερόλεπτο οποιαδήποτε χρονική στιγμή σε κάθε τόπο
Δουλεύετε πάνω διήγημα, μυθιστόρημα,
ποιητική συλλογή, τελευταία; Θα θέλατε να μας πείτε κάτι που δεν σας ρωτήσαμε;
Δουλεύω πολλά συγχρόνως όπως ποικίλη και πολυσχιδής είναι
οι ανθρώπινη ανάγκη έκφρασης. Αυτόν τον καιρό με έχει κερδίσει το παιδικό
μυθιστόρημα και νιώθω ευτυχής γι αυτό, γατί γράφοντας παιδικό είναι σαν να
γυρνάς στην πρότερη ζωή σου και να την ξαναζείς με γνώση όμως και συνέπεια
ενήλικου… Και επειδή με ρωτάτε για όσα δε με ρωτήσατε θα πω για το παιδικό μου
μυθιστόρημα «Το δέκατο έβδομο κιβώτιο» που πρόσφατα κυκλοφόρησε στη σειρά «Περιστέρια» των εκδόσεων Πατάκη
μετά από μια εξαιρετική συνεργασία με τον νέο μου εκδοτικό οίκο. Είναι μια
περιπέτεια που μοσχοβολά θάλασσα, που διαδραματίζεται ένα καλοκαίρι στα
πανέμορφα Κύθηρα, καθώς ένα «επιστήμονας», ένας «καπετάνιος» και εννιά παιδιά αναζητούν τα
δέκατο έβδομο κιβώτιο του ναυαγίου του πλοίου του Ελγιν πριν διακόσια χρόνια,
ένα κιβώτιο που ακόμα αναζητείται στη θάλασσα του Αβλέμονα κάνοντας λόγο σε
μικρούς και μεγάλους αναγνώστες την πρωτοφανή κλοπή των γλυπτών του Παρθενώνα
μας εγείροντας έτσι την επιθυμία να συστρατευθούμε σε έναν ωραίο αγώνα
διεκδίκησης των μνημείων μας στον τόπο
που τα δημιούργησε, εκεί που δικαιωματικά ανήκουν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου