Σκοπός της ποίησης, η απόδοση μιας αιώνιας αλήθειας .... μικρή συνομιλία με την Σταματία Βλάγκα

γράφει ο Δημήτριος Γκόγκας

Η Σταματία Βλάγκα γεννήθηκε στη Λάρισα το 1984. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου Διεθνείς σχέσεις, Αραβικά στο πανεπιστήμιο της Δαμασκού και  Management στο πανεπιστήμιο του Staffordshire. Έχει βραβευτεί σε Διεθνή και Πανελλήνιο Ποιητικό Διαγωνισμό (2^ο βραβείο στο 4^ο Ποιητικό διαγωνισμό του ΕΠΟΚ και 3^ο βραβείο στο Διαγωνισμό του Συλλόγου Ανατολικής Ρωμυλίας Βόλου αντίστοιχα). Εκπροσώπησε  την Ελλάδα στο Φόρουμ νέων Ποιητριών που διοργάνωσε η Διεθνής Οργάνωση Νέων: « Creat Silk Way International Youth Union». Γνωρίσαμε την ποίησή της μέσα από τις σελίδες του διαδικτύου αλλά κυρίως από την συμμετοχή της, με τρία ποιήματα,  στην Ομαδική Ποιητική Συλλογή των Εκδόσεων ΔΙΑΝΥΣΜΑ  «Καλοκαίρι 2014»

Η ποίησή  στοχεύει άμεσα τις ευαίσθητες  καρδιές των ανθρώπων. Μούσα της η ίδια η ζωή, που απλόχερα της δίνει τα ερεθίσματα για γραφή, για δημιουργία. Στέκεται απέναντι στην ποίηση σαν μια πρόκληση που πρέπει να αντιμετωπίσει. «….πειραματίζομαι περισσότερο, γράφοντας συχνότερα» αναφέρει σχετικά. Μετά από μια σύντομη τηλεφωνική επικοινωνία, την συναντήσαμε σε ένα μικρό καφέ του …διαδικτύου για να απαντήσει στις ερωτήσεις μας, με το νεανικό αφοπλιστικό της χαμόγελο.

Την ευχαριστούμε από καρδιάς.

Καλησπέρα κυρία Σταματία  Βλάγκα

1.     Ανήκετε στη νέα γενιά των ελλήνων  ποιητών / ποιητριών. Ήδη  έχετε βραβευτεί σε ποιητικούς διαγωνισμούς και εκπροσωπήσατε την Ελλάδα στο Φόρουμ νέων Ποιητριών που διοργάνωσε η Διεθνής Οργάνωση Νέων: « Creat Silk Way International Youth Union» Πως βιώνετε αυτό το μικρό (μέχρι στιγμής ) ποιητικό σας ταξίδι;

Σ.Β: Το βιώνω έτσι όπως ακριβώς το θέσατε, ως ένα ταξίδι. Και πραγματικά το απολαμβάνω πολύ, γιατί είναι σαν όνειρο και μου δίνει μια αίσθηση ελευθερίας. Ελευθερία έκφρασης, φαντασίας, σκέψης και προβληματισμού. Επίσης μ' αρέσει το γεγονός ότι μπορώ να βάλω και τους ανθρώπους  που διαβάζουν τα ποιήματά μου,  στον ''κόσμο'' μου. Βέβαια, δε σας κρύβω, το γεγονός ότι κάποια από τα ποιήματα μου βραβεύτηκαν, μου έδωσε κίνητρο να συνεχίσω πιο συστηματικά το γράψιμο, καθώς πήρα την επιβεβαίωση ότι ''αξίζουν''!

2.     Ασχολείστε  αρκετά χρόνια με την γραφή, με την Ποίηση; Τα ποιήματά σας πως γεννιούνται; Υπάρχουν συγκεκριμένα θέματα που σας απασχολούν και αποτελούν τις πηγές έμπνευσης;

Σ.Β:  Είμαι σχετικά ''καινούρια'', καθώς ξεκίνησα πριν τρία χρόνια. Στην αρχή πολύ δειλά. Τα αρχικά μου ''ποιήματα'' έμοιαζαν πιο πολύ με σκέψεις  της στιγμής - που είχαν αφορμή στιγμιαίες καταστάσεις ή ερεθίσματα- δοσμένες λίγο πιο ποιητικά. Στη συνέχεια, αντιμετωπίζοντας  την συγγραφή ποιημάτων περισσότερο ως παιχνίδι και πρόκληση, άρχισα να πειραματίζομαι περισσότερο, γράφοντας συχνότερα. Πλέον γράφω με αφορμή ένα γεγονός, έναν προβληματισμό, ένα άλλο ποίημα που διάβασα και με ενέπνευσε, ένα ερέθισμα του φυσικού περιβάλλοντος ή ακόμη και μιας λέξης που για κάποιο λόγο με άγγιξε. Βέβαια, χαρακτηριστικό είναι ότι γράφω καλύτερα, όταν είμαι πιεσμένη ή στεναχωρημένη!

3.     Η ποίησή σας στοχεύει κάπου; Υπάρχει συγκεκριμένο κοινό στο οποίο απευθύνεστε ή αισθάνεστε ότι η ποίηση ανήκει σε όλους, όσους είναι δυνατόν να την κατανοήσουν ;

Σ.Β: Η ποίησή μου δεν στοχεύει σε συγκεκριμένο κοινό, αλλά ούτε έχει και συγκεκριμένη θεματολογία. Στοχεύει μόνο στις καρδιές των ανθρώπων! Το μόνο που θέλω, είναι έστω και για λίγα λεπτά, ο αναγνώστης να μπορέσει να ταξιδέψει με αφορμή ένα ποίημά μου και να προχωρήσει στη συνέχεια στις δικές του σκέψεις. Θεωρώ  ότι η ποίηση ανήκει σε όλους. Το γεγονός ότι δε μπορούν να γράψουν όλοι ποίηση, δε σημαίνει κάτι. Η ποίηση είναι απλά ένα εργαλείο, το μέσο για να μπορούμε να σκεφτόμαστε όλοι λίγο πιο ποιητικά, γιατί η ποίηση είναι ζωή! Το κακό με την ποίηση δεν είναι ότι δεν μπορούν να την καταλάβουν όλοι, αλλά το γεγονός ότι δεν έχουμε την παιδεία για να την καταλάβουμε και σε αυτό ας μου επιτραπεί να πω, ότι συντελεί και το σχολείο. Ο τρόπος με τον οποίο διδάσκεται η ποίηση.

4.     Στην ενασχόλησή σας με την ποίηση έπαιξαν σημαντικό ρόλο κάποιοι «δάσκαλοι» ή απλά ήταν απόρροια μιας εσωτερικής παρόρμησης; Μια διαρκούς ανάγκης να εξωτερικευθούν τα συναισθήματά σας και να πάρουν την σάρκα του λόγου;

Σ.Β: Δυστυχώς δεν είχα κάποιο ''φωτισμένο δάσκαλο'' για να με καθοδηγήσει και να με μυήσει στον κόσμο της ποίησης. Σκεφτείτε  επίσης , ότι στο σχολείο δε μου άρεσε καθόλου η ποίηση. Δεν την καταλάβαινα ή καλύτερα εγώ ''έβγαζα'' άλλα νοήματα από αυτά που θεωρητικά θα έπρεπε να ''βγάλω'' μέσα από ένα συγκεκριμένο ποίημα. Ούτε μπορώ να πω με σιγουριά ότι ήταν απόρροια μιας εσωτερικής παρόρμησης και η ανάγκη να εκφραστώ. Απλά έτυχε!

5.     Πρόσφατα μετέβηκα στο Θησείο και στο Μοναστηράκι. Στους πάγκους των παλαιο- βιβλιοπωλείων βρήκα δεκάδες βιβλία ποίησης αλλά και λοιπά λογοτεχνήματα σε εξευτελιστικές  τιμές. Ενδεικτικά θα πω ότι βιβλία ποίησης πωλούνταν έναντι μισού ευρώ. Αξίζει η ποίηση τόσο; Η άποψή σας;

Σ.Β: Παρακαλώ να μου συστήσετε τα συγκεκριμένα μαγαζιά, για να προμηθευτώ κι εγώ αυτούς τους θησαυρούς, σε τιμή ''κοψοχρονιάς'' (γέλια). Η ποίηση δεν έχει τιμή, αλλά αξία! Αξία πνευματική και αισθητική, που ούτε πουλιέται, ούτε αγοράζεται.

6.     Σπουδάσετε Διεθνείς Σχέσεις.  Θα ήθελα να σας ρωτήσω εάν πιστεύετε ότι η ποίηση επηρεάζεται από την πολιτική.  Μπορεί να παρέμβει ο ποιητής στη διαχείριση της πολιτικής ή η δράση της ποίησης ουσιαστικά είναι μάταιος κόπος;

Σ.Β: Πολύ ενδιαφέρουσα ερώτηση! Πολιτική και ποίηση. Δύο έννοιες που διασταυρώθηκαν πολλές φορές μέσα στην κοινωνία. Δυο έννοιες φαινομενικά εντελώς αντίθετες, αλλά με κοινές σταθερές παρ' όλα αυτά. Σκοπός της πολιτικής είναι η διαχείριση της πολιτείας και σκοπός της ποίησης, η απόδοση μιας αιώνιας αλήθειας. Η πολιτική λέγεται ότι κινείται στα όρια της πραγματικότητας, ενώ η ποίηση στο χώρο των συμβόλων και είναι καθαρή. Το σίγουρο είναι ότι και οι δύο, μεταβάλλονται και καθορίζονται από τις εξελίξεις  και τις συνθήκες της εκάστοτε κοινωνίας, του χώρου και του χρόνου. Έτσι πιο ορθό είναι να μη θέτουμε το ερώτημα ''ποια είναι η σχέση πολιτικής- ποίησης, -καθώς ανάλογα με την εποχή και τις πολιτικοοικονομικοκοινωνικές συνθήκες αλλάζει- αλλά ποια είναι η σχέση του εκάστοτε ποιητή με την ποίηση''; Πάντως είναι γεγονός, ότι σημαντικές προσωπικότητες όπως ο Όμηρος, ο Έζρα Πάουντ, ο Τόμας Έλιοτ κ.α. εξέφρασαν πολιτικές ιδέες μέσω της ποίησης. Και τώρα για να απαντήσω λιγάκι πιο συγκεκριμένα στο ερώτημά σας, κατά τη γνώμη μου, ο ποιητής δε μπορεί να παρέμβει άμεσα στη διαχείριση της πολιτικής, μπορεί όμως παρ' όλα αυτά να αφυπνίσει συνειδήσεις, και χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η αντιπολιτευτική ποίηση στα χρόνια της δικτατορίας στην Ελλάδα. Έτσι ο κόπος δεν είναι σε καμία περίπτωση μάταιος!  Πρέπει λοιπόν να δεχτούμε ότι ανεξάρτητα με το είδος της σχέσης τους, υπάρχει μια σύνδεση μεταξύ των δύο εννοιών. Μια περίεργη σχέση έλξης- απώθησης.

7.     Ας επιστρέψουμε όμως και πάλι σε σας.  Πόσο εφικτό είναι να δούμε στο άμεσο μέλλον την έκδοση  μιας Ποιητικής σας Συλλογής;

Σ.Β: Κάτι τέτοιο θα γίνει εφικτό μάλλον, όταν μου το επιτρέψει η τσέπη μου. Δύσκολοι καιροί για ποιητές βλέπετε (γέλια)! Βέβαια είναι το κρυφό μου όνειρο και θα ήθελα να γίνει κάποια στιγμή πραγματικότητα. Όσοι εκδοτικοί οίκοι ''ακούτε'', προσέλθετε! (γέλια στο χώρο) Για να δούμε λοιπόν...

8.     Εκτός από την Ποίηση, στον ελεύθερό σας χρόνο με τι ασχολείστε;  Διαβάζετε κάποια Ποιητική Συλλογή που σας άγγιξε ;

Σ.Β: Ασχολούμαι ερασιτεχνικά με το θέατρο και τον εθελοντισμό (ακούγεται λιγάκι τετριμμένο, αλλά στην περίπτωση μου ισχύει!). Αν κατονομάσω κάποια συγκεκριμένη Ποιητική Συλλογή που με άγγιξε, θα είναι άδικο, γι' αυτό και δε θα το κάνω. Αλλά υπάρχουν ποιήματα που διαβάζω και με αγγίζουν, καθημερινά. Και γι' αυτό θέλω να ευχαριστήσω  και να παροτρύνω, όλους όσους γράφουν ποίηση να συνεχίσουν να μας χαρίζουν όμορφες στιγμές και να μας ταξιδεύουν μέσα από τα ποιήματά τους. Ξέρετε, υπάρχουν τόσο καλοί ποιητές εκεί έξω..!

9.     Στο Ποίημά σας ΚΟΚΚΙΝΟ ΤΕΛΟΣ γράφεται : Επαίτης αναμνήσεων/ τις κρατώ στη καρδιά μου….. Με αφορμή αυτούς  τους στίχους θα ήθελα να σας ρωτήσω εάν πιστεύεται ότι είναι αναγκαίο να ζούμε με τις αναμνήσεις ή …… μας θρέφουν, μας διδάσκουν, μας κρατούν απλώς συντροφιά; Πόσο απαραίτητες είναι;

Σ.Β: Δύσκολη ερώτηση! Δε νομίζω ότι υπάρχει μία μόνο απάντηση σε αυτή την ερώτηση. Εξαρτάται από το χαρακτήρα του ατόμου, τις περιστάσεις και το κατά πόσο ένας άνθρωπος μπορεί να διαχειριστεί διάφορες καταστάσεις. Αν λοιπόν οι αναμνήσεις δεν τον κρατούν ''πίσω'', τότε είναι μάλλον δημιουργικές και καλό είναι να μας κρατούν συντροφιά. Αν πάλι όχι, καλό είναι να τις διαγράψουμε και να κρατήσουμε μόνο τα θετικά τους στοιχεία. Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι αναμνήσεις, υπήρξαν κάποτε γεγονότα που μας διαμόρφωσαν, μας δίδαξαν και γι' αυτό πρέπει να είμαστε χαρούμενοι που υπάρχουν!

10.                         Δεν θα παραλείψω να σας ρωτήσω,  εάν μπορείτε να δώσετε έναν ορισμό στον όρο ποίηση;

Σ.Β: Δε νομίζω ότι η ποίηση μπορεί να μπει σε στεγανά και να της δοθεί ένας ορισμός. Η ποίηση είναι αυτή, που ορίζει. Είναι σαν ένα πολύχρωμο πουλί, ελεύθερο, που δε γνωρίζει σύνορα.

11.  Κάτι για το τέλος, πριν σας ευχαριστήσω ………………….

Σ.Β:  Δε θα ήθελα να προσθέσω κάτι. Θα ήθελα μόνο να σας ευχαριστήσω για τη ''φιλοξενία'' και για τη δυνατότητα που μου δώσατε, να ''ακουστεί η φωνή'' μου. Είναι μεγάλη μου τιμή. Καλή σας συνέχεια και εύχομαι καλή δύναμη στο έργο σας!